Chroniczne zmęczenie – przyczyny i leczenie

Zespół chronicznego zmęczenia został sklasyfikowany jako jednostka chorobowa z grupy chorób cywilizacyjnych, chociaż może również występować jako jeden z objawów innych oddzielnych chorób. Można tę chorobę zdefiniować jako powstające bez żadnej przyczyny i powodu przewlekłe zmęczenie, które nie ustaje po odpoczynku, ani po odpowiednio długim śnie.

Przyczyny choroby są zróżnicowane i powstaje ona na kilku płaszczyznach. Większość lekarzy jest zdania, że choroba ta ma podłoże w układzie odpornościowym i że mogą ją wywoływać takie czynniki, jak infekcje wirusowe, a nawet alergie; przewlekłe zmęczenie jako objaw występuje w większości chorób autoimmunologicznych, np. choroba Hortona, stwardnienie rozsiane. Chroniczne zmęczenie może być wywołane zaburzeniami hormonalnymi ze strony nadnerczy i tarczycy (zarówno przy niedoczynności, jak i nadczynności tarczycy). Wywołują je także niektóre choroby gastrologiczne (uczuciem chronicznego zmęczenia charakteryzuje się chociażby wirusowe zapalenie wątroby typu C), nietolerancja pokarmowa oraz niezdrowy tryb życia i źle zbilansowana dieta, niedostarczająca potrzebnych składników odżywczych do organizmu;

Do głównych objawów zespołu przewlekłego zmęczenia zaliczamy:

– ciągle utrzymujące się zmęczenie, które może trwać nawet kilka lat i zdominować funkcjonowanie chorego w społeczeństwie (pracy, towarzystwie, rodzinie). Nie ustępuje ono po żadnej formie odpoczynku, a wręcz odwrotnie – może nasilać się rano, po przebudzeniu;

– bezsenność lub zaburzenia snu;

– problemy z pamięcią i koncentracją;

– próby podjęcia jakiejkolwiek aktywności są bardzo źle znoszone przez organizm chorego, który musi odespać wysiłek;

– ból różnego pochodzenia: stawów, głowy, barków, krzyża, gardła, mięśni – występujący bez powodu;

– brak apetytu.

Diagnoza tej choroby ma charakter złożony, tzn. lekarz najpierw musi wykluczyć inne choroby o podobnych objawach (choroby serca, anemię, HIV, sarkoidozę, boreliozę, cukrzycę, choroby psychosomatyczne – np. depresję).

Zespół chronicznego zmęczenia stanowi prawdziwe wyzwanie dla lekarzy i jest leczony długoterminowo, a często przy pomocy psychoterapii i fizjoterapii. Zalecana jest pacjentowi aktywność fizyczna na miarę jego możliwości (chociażby codzienny 15-minutowy spacer), odpowiednio dobierana energetyzująca dieta i wprowadzenie uregulowanego rytmu dobowego.

• immunolog
• gastrolog