Zapewnienie bezpieczeństwa mamie i dziecku podczas ciąży i porodu wiąże się z wykonaniem szeregu badań i wymaga również konsultacji z okulistą. Jest to szczególnie ważne, ponieważ nieprawidłowości w narządzie wzroku, występujące już przed ciążą, mogą ulec progresji, a ich bagatelizowanie często jest przyczyną poważnych komplikacji.
Zmiany zachodzące w organizmie kobiety ciężarnej są efektem działania hormonów, przede wszystkim estrogenów oraz progesteronu, i obejmują swoim zasięgiem również narząd wzroku. W wyniku zwiększonej retencji wody oraz wzrostu objętości krwi w łożysku naczyniowym dochodzi do zaburzeń akomodacji, obrzęku rogówki oraz spadku ciśnienia wewnątrzgałkowego, w następstwie zwiększonego odpływu naczyniówkowo - twardówkowego. Jedną z podstawowych procedur okulistycznych, często pomijanych w okresie ciąży, jest badanie dna oka, które umożliwia ocenę kondycji narządu wzroku, przy pomocy oftalmoskopu.
Stosunkowo często spotykaną patologią wśród kobiet ciężarnych jest retinopatia cukrzycowa, która stanowi istotny problem okulistyczno - położniczy. Jak wykazały badania, obecność wspomnianego schorzenia w tym okresie jest wynikiem progresji zmian występujących jeszcze przed ciążą, które uległy nasileniu, pod wpływem hormonów. Szczególną postać retinopatii cukrzycowej stanowi retinopatia proliferacyjna, która niesie ze sobą ryzyko rozwoju jaskry oraz wewnątrzmacicznego obumarcia płodu. Z tego też względu, wskazane jest dokładne kontrolowanie poziomów glukozy oraz wykonywanie badania dna oka raz w miesiącu, aż do rozwiązania i w ciągu pierwszego roku po porodzie.
Szczególnego nadzoru okulistycznego wymagają również ciężarne ze stanem przedrzucawkowym, w przebiegu którego mogą występować przewlekłe bóle głowy, podwójne widzenie oraz obniżenie ostrości wzroku. Zmiany obserwowane w oftalmoskopie są uzależnione od nasilenia procesu chorobowego. W wyniku skurczu, początkowo małych, a potem również większych tętniczek, dochodzi do krwotoków w obrębie siatkówki, co skutkuje jej obrzękiem. Powikłania stanu przedrzucawkowego obejmują również niedokrwienną neuropatię nerwu wzrokowego oraz porażenie mięśni gałkoruchowych.
Dużą grupę stanowią również ciężarne z wysoką krótkowzrocznością, które znajdują się w grupie ryzyka odwarstwienia siatkówki w trakcie porodu. Warto więc wykonać badanie dna oka podczas ciąży, ponieważ obecność specyficznych zmian degeneracyjnych na obwodzie siatkówki, stanowi okulistyczne wskazanie do zakończenia ciąży metodą cięcia cesarskiego.
Tagi:
dno oka, ciąża, retinopatia, krótkowzroczność
*Wszystkie artykuły medyczne prezentowane na stronie są zgodne z wiedzą medyczną, ale żaden nie może być traktowany jako diagnoza lekarska, lecz wyłącznie jako materiał edukacyjny. W przypadku zaobserwowania u siebie niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem.