Rak szyjki macicy jest pierwotnym nowotworem złośliwym stanowiącym blisko 60% wszystkich nowotworów ginekologicznych.
Najczęstsze czynniki ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy to: zarażenie wirusami brodawczaka ludzkiego HPV oraz zapalenie pochwy w wyniku zakażenia innymi wirusami i bakteriami. Wymienić można także palenie papierosów oraz czynniki genetyczne (rak szyjki w rodzinie), wczesne rozpoczęcie współżycia seksualnego, częste zmiany partnerów oraz niski status socjoekonomiczny.
Profilaktyka raka szyjki macicy obejmuje oprócz unikania czynników ryzyka i edukacji prozdrowotnej szczepienia przeciwko wirusowi HPV. Większość pacjentek ze zmianami przed-nowotworowymi nie ma charakterystycznych objawów, a występujące symptomy mogą być związane z zapaleniem szyjki macicy. Rak szyjki na podłożu zmian przedrakowych może rozwijać się od 3 do 10 lat.
Nowotwory ginekologiczne dają raczej późne objawy i są to zazwyczaj:
- krwiste upławy o nieprzyjemnym zapachu,
- krwawienia poza okresem miesiączki,
- bóle podbrzusza i okolicy krzyżowo-lędźwiowej,
- obrzęki kończyn,
- wodonercze.
Stadium inwazyjnego nowotworu szyjki macicy poprzedza stan zwany dysplazją szyjki macicy. Może ulegać progresji do raka inwazyjnego, sam nie stanowiąc zagrożenia dla życia kobiety. Dlatego tak bardzo ważne jest wczesne wykrycie tych zmian w badaniu cytologicznym rozmazu z pochwowej części szyjki macicy.
Podstawą postępowania diagnostycznego w przypadku podejrzenia nowotworu ginekologicznego macicy jest pełne badanie lekarskie oraz badanie ginekologiczne, badanie cytologiczne i kolposkopowe polegające na oglądaniu szyjki macicy pod dużym powiększeniem. Lekarz ginekolog , posiadający uprawnienia do wykonywania tego badania, posługuje się w tym celu kolposkopem; urządzeniem podobnym do mikroskopu i endoskopu jednocześnie.
Badanie jest bezbolesne i nieinwazyjne i trwa ok.15-20 minut. Można je wykonać w dowolnej fazie cyklu (prócz dni, kiedy kobieta ma miesiączkę). Kolposkopia jest cennym uzupełniającym cytologię badaniem. Zastosowanie obu tych metod pozwala w ponad 95% prawidłowo zdiagnozować lub wykluczyć patologie szyjki macicy.
Ogólnie mówiąc cytologia i kolposkopia, to dwie wzajemnie uzupełniające się metody diagnostyczne, zajmujące czołowe miejsce w profilaktyce raka szyjki macicy. Można zastosować również badanie USG jamy brzusznej i przez pochwę szczególnie przydatne do oceny śluzówki macicy, a także badanie endoskopowe czyli histeroskopię polegające na oglądaniu wnętrza jamy macicy przy pomocy specjalnego wziernika.
Sposób leczenia zależy od klinicznego stopnia zaawansowania raka. Wśród możliwości terapii można wymienić leczenie chirurgiczne (oszczędzające bądź zabieg radykalny), radioterapię, chemioterapię oraz skojarzone leczenie chirurgiczne z radioterapią, chemioradioterapią lub leczenie chirurgiczne z chemioterapią.
Rokowanie w leczeniu raku szyjki macicy zależy przede wszystkim od stopnia zaawansowania nowotworu i etapu choroby na którym rozpoczęte zostało leczenie.
Tagi:
szyjka macicy, rak szyjki macicy, dysplazja
*Wszystkie artykuły medyczne prezentowane na stronie są zgodne z wiedzą medyczną, ale żaden nie może być traktowany jako diagnoza lekarska, lecz wyłącznie jako materiał edukacyjny. W przypadku zaobserwowania u siebie niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem.
