Cytologia moczu jest badaniem prostym i całkowicie nieinwazyjnym, niezwykle pomocnym podczas diagnostyki chorób układu moczowego, a szczególnie pęcherza. Podstawą takiego badania jest odzyskiwanie komórek dróg moczowych. Ocena wykonywana jest z użyciem mikroskopu, podobnie jak w najbardziej popularnej cytologii ginekologicznej. Przeprowadzenie cytologii moczu zleca przeważnie osobom, które:
- uskarżają się na dolegliwości ze strony dróg moczowych – szczególnie gdy pojawia się krwiomocz,
- mają rozpoznany i leczony, guz pęcherza – w celu wczesnego wykrycia ewentualnej odnowy,
- skarżącym się na nawracające infekcje dróg moczowych – trudno leczące się,
- cierpiącym na różnego typu bóle pochodzące z układu moczowego,
- kobietom po menopauzie,
- narażonym na bezpośrednie działanie czynników rakotwórczych,
- przez wiele lat palą nałogowo nikotynę.
W diagnostyce chorób pęcherza, bardzo istotne jest połączenie diagnostyki obrazowej (badanie USG pęcherza moczowego) i badania cytologicznego. Taka procedura zdecydowanie zwiększa wykrywalność procesów nowotworowych. Jednocześnie, w wielu przypadkach, pozwala na uniknięcie wziernikowania pęcherza (cystoskopia). Te nieinwazyjne oraz bezbolesne badania, mogą częściowo zastąpić stosowaną do tej pory cystoskopię, która nie zawsze jest dobrze tolerowaną przez pacjentów.
Największą wartością cytologii moczu jest możliwość wykrycia raka z nabłonka przejściowego dróg moczowych w fazie przedklinicznej, na długo przed możliwością rozpoznania badaniami radiograficznymi i endoskopowymi.
Badanie cytologiczne moczu pozwala przede wszystkim na ocenę komórek znajdujących się w próbce moczu. Można je wykonać z próbki świeżego moczu albo z popłuczyn pęcherza moczowego, co daje większą dokładność. Mocz uzyskany z pęcherza moczowego jest odwirowywany oraz utrwalany przez patomorfologa. Komórki znajdujące się w osadzie moczu są wytrawiane i barwione. Lekarz patomorfolog ocenia pod mikroskopem komórki uzyskane z moczu pod kątem nieprawidłowości.
Badanie cytologiczne moczu ma bardzo dużą czułość w przypadku nowotworów o dużej złośliwości (niski stopień zróżnicowania). Jest ono wykorzystywane w profilaktyce oraz badaniach kontrolnych pacjentów leczonych z powodu nowotworów pęcherza moczowego lub górnych dróg moczowych.
Podsumowując - jest to bardzo ważne, a jednocześnie proste i nieobciążające pacjenta badanie, mogące dostarczyć cennych informacji o procesach chorobowych dróg moczowych, a w szczególności zmian nowotworowych.
Tagi:
cytologia, mocz, cytologia moczu, badanie cytologiczne
*Wszystkie artykuły medyczne prezentowane na stronie są zgodne z wiedzą medyczną, ale żaden nie może być traktowany jako diagnoza lekarska, lecz wyłącznie jako materiał edukacyjny. W przypadku zaobserwowania u siebie niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem.
