Choroba autoimmunologiczna narządowa i układowa

Choroby autoimmunologiczne można podzielić na narządowe i układowe. To znaczy, że część z nich dotyczy  konkretnych organów np. tarczycy, nadnerczy, trzustki, krwinek czerwonych. Inne mogą się uaktywniać tkankach np. toczeń rumieniowaty układowy, twardzina albo zapalenia skórno-mięśniowe. Ich objawy zależą od tego, jaki autoantygen został zaatakowany (najczęściej w trakcie infekcji wirusowej) w czasie choroby.

Istnieją dowody, że wiele schorzeń autoimmunologicznych rozwija się również z powodu nieszczelności jelit. Nieszczelna śluzówka występuje wtedy, gdy w obrębie wyściółki jelita powstają  ubytki. Oznacza to, że niestrawione resztki pokarmowe i toksyny, które powinny znajdować się w jelicie, mogą dostawać się do krwiobiegu i powodować reakcję ze strony układu immunologicznego.

Poniżej wymieniono kilka chorób autoimmunologicznych, dość często spotykanych w naszym kraju:

• autoimmunologiczne zapalenie błony śluzowej żołądka - powstaje głównie w wyniku  agresywności wobec układu odpornościowego okładziny w żołądku.
• W przebiegu cukrzycy typu I natomiast dochodzi do zniszczenia komórek trzustki wytwarzających insulinę. Doprowadza to do niedoboru insuliny i podwyższonego stężenia glukozy we krwi. Przyczyną są zaburzenia wydzielania insuliny. Zwykle atak układu immunologicznego na komórki trzustki następuje gwałtownie. Powodem może być wniknięcie do organizmu wirusa wywołującego przeziębienie, który po połączeniu się z komórkami trzustki zmienia ich kod genetyczny. Wówczas układ odpornościowy  zaczyna je niszczyć. Jeżeli produkcja insuliny jest na bardzo niskim poziomie, wtedy rozwija się cukrzyca. 
• zapalenie wątroby AZW  - uważa się, że u jej podłoża leżą predyspozycje genetyczne osoby chorej do tak zwanej reakcji z autoagresji, czyli do ataku komórek układu odpornościowego na własne białka, zlokalizowane w tym przypadku na komórkach wątrobowych. 
• reumatoidalne zapalenie stawów - jest przewlekłą, postępującą chorobą, która  polega na tworzeniu się stanu zapalnego błon pokrywających stawy. Towarzyszy jej ból i obrzęki stawów. U niektórych pacjentów  źle funkcjonują także płuca, serce, nerki i oczy.
• toczeń - jest chorobą przewlekłą, która  częściej występuje u kobiet. To zapalenie tkanki łącznej otaczającej stawy. Lecz zmiany zapalne dotyczą także naczyń krwionośnych, serca, układu nerwowego i nerek.
• zespół Sjögrena - nadaktywny układ immunologiczny uszkadza gruczoły łzowe i ślinowe, a w wyniku tego, organizm nie wydziela łez i śliny. Jeżeli schorzenie to nie będzie leczone, pojawią się silne bóle stawów. Niekiedy również rozwija się stan zapalny serca, tarczycy, nerek albo trzustki, a nawet zanik nabłonka gruczołów oraz błony śluzowej przewodu pokarmowego.

W diagnostyce chorób autoimmunologicznych wykonuje się poszerzone badania krwi w tym ręcznie wykonany rozmaz, który uwidacznia wielkość oraz strukturę białych oraz czerwonych krwinek, testy określające poziom hormonów, oraz szereg badań z zakresu autoimmunologii klinicznej.

W większości przypadków, zastosowane leczenie jest jedynie leczeniem objawowym, znacznie  poprawiającym komfort życia chorego.

• autoimmunologia
• diagnostyka chorob tarczycy
• genoprofil badania z zakresu genetyki klinicznej