Podwzgórze jest to niewielka struktura znajdująca się pomiędzy półkulami mózgu w obszarze jamy czaszki w jej środkowej części.
W podwzgórzu znajdują się bardzo ważne ośrodki kierujące pracą ośrodkowego układu nerwowego, przemianą węglowodanów i tłuszczów, termoregulacją, gospodarką wodną organizmu (odczuwaniem pragnienia i usuwaniem wody), pobieraniem pokarmu (uczucie głodu i sytości), układem wewnątrzwydzielniczym, hormonami wzrostu, seksem (odczuwaniem popędu i rozrodczością), rytmem dobowym (snem i czuwaniem), emocjami (stres, złość). Funkcjonowanie podwzgórza jest powiązane z przysadką mózgową. Odpowiada ono również za prawidłowe funkcjonowanie prawie wszystkich hormonów w organizmie. Ponadto podwzgórze produkuje dwa bardzo ważne hormony: oksytocynę i hormon antydiuretyczny.
Zaburzenia podwzgórza mogą być wywoływane przez wiele procesów toczących się w gruczole lub poza nim. Ponieważ wytwarza i wydziela wiele czynników, które aktywują lub hamują działanie hormonów, choroby i zaburzenia podwzgórza mogą być następstwem wielu sytuacji i czynników. Przeważnie przyczynami zaburzeń podwzgórza są:
- przebyte operacje,
- wszelkie urazy czaszki,
- stany zapalne i procesy naciekowe (kiła, sarkoidoza, gruźlica),
- guzy (glejaki, guzy przerzutowe, oponiaki).
Objawy chorób podwzgórza są bardzo zróżnicowane, ponieważ jest ono odpowiedzialne za wiele różnych funkcji w organizmie. Np. jeśli dochodzi do uszkodzenia frakcji odpowiadających za termoregulację, pragnienie, uczucie głodu, rytm dobowy – wówczas występują objawy neurometaboliczne. Zbyt mała ilość hormonu somatoliberyny prowadzi do zaburzeń wzrostu u dzieci. Gdy zostają uszkodzone jądra podwzgórza, wtedy objawami są zaburzenia przedniego płata przysadki mózgowej, a co za tym idzie - wcześniejsze dojrzewanie płciowe, hiperprolaktynemia, moczówka prosta.
Do postawienia diagnozy lekarzowi potrzebne jest badanie USG lub rezonans magnetyczny.
Leczenie zaburzeń podwzgórza polega na uregulowaniu poziomu hormonów i wahań neurometabolicznych. Terapię dobiera specjalista indywidualnie, czasami wprowadzając też leczenie przyczynowe lub sterydy.
Tagi:
przedwzgórze, zaburzenia przedwzgórza, mózg
*Wszystkie artykuły medyczne prezentowane na stronie są zgodne z wiedzą medyczną, ale żaden nie może być traktowany jako diagnoza lekarska, lecz wyłącznie jako materiał edukacyjny. W przypadku zaobserwowania u siebie niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem.
