Leczenie zapalenia dróg żółciowych

Mianem zapalenia dróg żółciowych (łac. cholangitis) określa się stan zapalny wspomnianych struktur, spowodowany zakażeniem. Może mieć charakter rozlany lub dotyczyć tylko odcinka przewodów żółciowych. Występuje w postaci ostrej oraz przewlekłej. Zapalenie dróg żółciowych najczęściej pojawia się u osób w średnim wieku i w zdecydowanej większości przypadków dotyczy kobiet.

Przyczyny:

Do rozwoju zapalenie dochodzi na skutek utrudnionego lub zablokowanego odpływu żółci, co sprzyja gromadzeniu się bakterii w obrębie dróg żółciowych. Wśród najczęstszych czynników etiologicznych znajdują się następujące drobnoustroje: Escherichia coli, Klebsiella, Enterobacter, Enterococcus, Streptococcus, Pseudomonas aeruginosa oraz bakterie beztlenowe. Ponadto, do rozwoju stanu zapalnego w obrębie dróg żółciowych predysponują również niżej wymienione czynniki:

• kamica żółciowa;

• zwężenie dróg żółciowych o etiologii pozapalnej i jatrogennej;

• ucisk przewodów żółciowych przez powiększone węzły chłonne lub torbiel trzustki;

• pierwotne stwardniejące zapalenie dróg żółciowych, czyli autoimmunologiczne schorzenie, w przebiegu którego dochodzi do włóknienia wewnątrz- oraz zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych;

• zmiany nowotworowe, które powodują utrudnione odpływanie żółci poprzez ucisk z zewnątrz, bądź naciekanie dróg żółciowych lub brodawki Vatera, stanowiącej wspólne ujście przewodów: trzustkowego i żółciowego wspólnego do dwunastnicy.

Objawy:

Symptomy charakterystyczne dla ostrego zapalenia dróg żółciowych określa się mianem triady Charcota, w skład której wchodzą:

• silny, kolkowy ból brzucha, umiejscawiający się w obrębie nadbrzusza środkowego lub prawego podżebrza;

• żółtaczka, tj. żółte zabarwienie powłok skórnych i twardówek oczu, spowodowane nagromadzeniem się żółci we krwi oraz w obrębie tkanek ustroju.

• gorączka z towarzyszącymi dreszczami.

Z odchyleń w badaniu fizykalnym, poza żółtaczką, stwierdza się bolesność uciskową oraz zwiększone napięcie powłok brzusznych w prawej okolicy podżebrowej. W ciężkich przypadkach może dojść do zaburzeń świadomości, spadku ciśnienia tętniczego, a nawet do rozwoju wstrząsu septycznego. Z kolei, w postaci przewlekłej, obserwuje się stany podgorączkowe, utratę łaknienia, ogólne osłabienie organizmu, nudności, wymioty, wzdęcia, dolegliwości bólowe w prawym podżebrzu oraz upośledzoną tolerancję tłustych pokarmów.

Leczenie:

Początkowo, postępowanie terapeutyczne opiera się na leczeniu zachowawczym, które polega na stosowaniu ścisłej diety, właściwym nawodnieniu pacjenta, podaniu leków rozkurczowych i przeciwbólowych. W celu uniknięcia dalszego szerzenia się bakterii zaleca się również podanie antybiotyku. Jeśli tego typu postępowanie nie przyniesie pożądanych efektów oraz w przypadku obecności przeszkody mechanicznej w drogach żółciowych, konieczne jest wdrożenie metod inwazyjnych. W pierwszej kolejności wykorzystuje się techniki endoskopowe, do których należy ECPW (endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna) ze sfinkterotomią, czyli nacięciem zwieracza Oddiego, znajdującego się w obrębie wspomnianej już wcześniej brodawki Vatera. W razie potrzeby podczas zabiegu istnieje możliwość umieszczenia w drogach żółciowych specjalnej protezy, pozwalającej na prawidłowy odpływ żółci. Gdy nie udaje się usunąć przeszkody endoskopowo, alternatywę stanowi leczenie chirurgiczne.

• gastrolog
• dietetyk