Antybiotyki są to związki chemiczne, które już od prawie stu lat skutecznie ratują życie, hamując rozmnażanie bakterii lub całkowicie je niszcząc. Skuteczność leczenia antybiotykami staje się niestety coraz bardziej zagrożona, gdyż leki te są coraz częściej stosowane ale nie zawsze zgodnie z ich przeznaczeniem (np. podczas grypy lub przeziębienia i przy lżejszych postaciach chorób), a przez to bakterie nabywają coraz sprawniejszych mechanizmów odporności na leczenie antybiotykami.
Leczenie antybiotykami stosuje się najczęściej przy anginie wywołanej przez paciorkowce, zapaleniu zatok, opon mózgowych, nerek, pęcherza i dróg moczowych, zapaleniu płuc oraz stanach zapalnych ucha środkowego, czyrakach, a także przy gruźlicy i chorobach wenerycznych (kiła, rzeżączka).
Niektóre antybiotyki nie pozwalają drobnoustrojom chorobotwórczym na rozmnażanie się, inne z kolei zakłócają procesy życiowe wewnątrz bakterii, tym samym uniemożliwiając im przetrwanie. Uszkadzają one jedynie komórki bakterii, a nie organizmu człowieka. Są też takie, które działają jednocześnie na wiele typów bakterii – tzw. antybiotyki o szerokim spektrum działania. Jeszcze inne zwalczają tylko określone rodzaje drobnoustrojów. Tak działa np. penicylina, która podawana jest przy zakażeniu bakteriami Streptococcus. Antybiotyki stosuje się do leczenia infekcji bakteryjnych i grzybiczych, ale one występują znacznie rzadziej. Należy również wiedzieć, że żaden antybiotyk nie unicestwia wirusów.
Terapia antybiotykowa nie może być stosowana u pacjentów, u których wykryto nadwrażliwość na antybiotyki (reakcja alergiczna) i wiadomo jest, że może nastąpić wzmożone niepożądane działanie antybiotyków. Takim wyjątkowo silnym alergenem jest penicylina, której zastosowanie u pacjenta uczulonego może doprowadzić do wstrząsu i być tragiczne w skutkach. Ponadto niektóre rodzaje antybiotyków nie mogą być absolutnie stosowane u kobiet w ciąży i w okresie laktacji, u chorych z ciężką niewydolnością wątroby czy nerek, niewydolnością krążenia i chorobą alkoholową. Czasami przeciwwskazaniem jest upośledzenie narządu słuchu albo niedrożność jelit. Są też przeciwwskazania do wprowadzenia leczenia antybiotykami noworodków, ale w leczeniu starszych dzieci również konieczna jest duża ostrożność przy doborze leku oraz jego dawki.
Lekarz przed wypisaniem recepty upewnia się, który rodzaj bakterii jest sprawcą infekcji i wybiera odpowiedni preparat niszczący dane drobnoustroje. W tym celu wykonuje się antybiogram, który polega on na pobraniu próbki z obszaru, w którym toczy się zakażenie bakteryjne, np. nalotu z gardła lub wydzieliny z nosa, a następnie sprawdzeniu jaki antybiotyk jest skuteczny. Na wyniki tego badania czeka się zazwyczaj do 7 dni.
Terapia antybiotykowa niesie ze sobą działanie niepożądane i może prowadzić do awitaminozy, obniżenia poziomu niektórych składników odżywczych, a także osłabienia organizmu. Jednym z ubocznych skutków jest niszczenie flory bakteryjnej przewodu pokarmowego i pochwy, dlatego po zakończeniu dawkowania antybiotyków, dobrze jest ją wspierać, podając produkty probiotyczne, które zawierają w swoim składzie pałeczki kwasu mlekowego. Dobre właściwości ochronne mają również jogurty probiotyczne oraz mleko acidofine zawierające szczepy dobroczynnych bakterii.
Tagi:
antybiotyki, infekcje bakteryjne, zastosowanie antybiotyków, terapia antybiotykowa
*Wszystkie artykuły medyczne prezentowane na stronie są zgodne z wiedzą medyczną, ale żaden nie może być traktowany jako diagnoza lekarska, lecz wyłącznie jako materiał edukacyjny. W przypadku zaobserwowania u siebie niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem.