Gruźlica skóry jest postacią pozapłucną gruźlicy, która ma przewlekły charakter. Często występuje, jako oddzielna choroba lub towarzyszy gruźlicy płuc lub innych narządów wewnętrznych. Jest to choroba przyjmująca wiele postaci. W zależności od rodzaju gruźlicy skóry, różne są też jej objawy. Zakażenie rozprzestrzenia się za pomocą dróg krwionośnych, limfy, lub przez bezpośredni kontakt z osobą chorą.
Istnieje kilka rodzajów gruźlicy skórnej:
- gruźlica brodawkująca skóry - jest to jedna z postaci, będąca skutkiem zakażenia prątkiem typu bydlęcego (np. u rolników na stopach). Jednocześnie może występować stan zapalny naczyń i węzłów limfatycznych.
- gruźlica guzkowo - zgorzelinowa skóry - jedna z postaci, cechująca się nadmiernie silną reakcją na tuberkulinę. Na skórze powstają liczne, rozsiane, wykwity guzkowe, które ulegają martwicy z wytworzeniem owrzodzeń, przy czym najczęstszym ich umiejscowieniem są wyprostne powierzchnie kończyn.
- gruźlica toczniowa - ma przewlekły charakter, charakteryzuje się też licznymi nawrotami. Pojawia się głównie poprzez infekcję drogą kropelkową błony śluzowej nosa, skąd proces szerzy się na skórę twarzy. Pozostawia po sobie blizny w obrębie których po latach, jako późne powikłanie może rozwinąć się rak kolczystokomórkowy skóry.
Gruźlica wrzodziejąca skóry występuje w 3 postaciach, w których głównym i pierwotnym objawem jest owrzodzenie:
- gruźlica wrzodziejąca pierwotna - występująca u niemowląt i małych dzieci, które pierwszy raz zetknęły się z gruźlicą - w miejscu wniknięcia zarazka wytwarza się owrzodzenie, po pewnym czasie ulegają powiększeniu okoliczne węzły chłonne.
- gruźlica wrzodziejąca z nadkażenia - owrzodzenie na twardym podłożu naciekowym z powiększeniem okolicznych węzłów chłonnych, przypominać może kiłową zmianę pierwotną.
- gruźlica wrzodziejąca z samonadkażenia - pojawia się u pacjentów chorujących na rozpadową gruźlicę narządów wewnętrznych.
- gruźlica prosówkowa skóry - rozpoczyna się gdy w organizmie dochodzi do krwiopochodnego wysiewu prątków do skóry.
- gruźlica rozpływna skóry - może wychodzić z samej skóry lub z tkanek głębszych.
- gruźlica liszajowata skóry - to jedna z postaci będąca następstwem działania toksyn, pochodzących z rozpadłych prątków w ogniskach gruźliczych w narządach wewnętrznych.
Każda z postaci gruźlicy jest bardzo trudna do wyleczenia, więc kuracja antybiotykowa może trwać nawet przez wiele miesięcy. Sposób terapii, którą wybiera lekarz dermatolog, zależy głównie od tego, czy gruźlica skóry występuje w danym przypadku samodzielnie, czy też towarzyszy jej np. gruźlica narządowa, węzłowa lub układu kostnego. Najczęściej w leczeniu stosuje kilka antybiotyków w tym samym czasie, aby zminimalizować ryzyko uodpornienia się bakterii, na jeden z nich. W przypadku gdy badania potwierdzają obecność gruźlicy narządowej, leczenie ulega rozszerzeniu, a pacjent zostaje skierowany, do leczenia szpitalnego.
- dermatolog
- lek. Anna Górniak-Rzeźnicka
- gruźlica badanie genetyczne metodą PCR
- lekooporność
- posiew płynów w kierunku Mycobacterium tuberculosis
- Quantiferon TB
