Zespół policystycznych jajników ( w skrócie PCOS ) jest chorobą, z którą boryka się wiele kobiet w wieku rozrodczym. Posiada charakter hormonalny co oznacza, że w jego przebiegu równowaga hormonalna zostaje zaburzona.
Przyczyną tej choroby jest stymulowanie jajników przez zbyt duże ilości testosteronu, który niekorzystnie wpływa na cykl menstruacyjny. Przy tym schorzeniu nieprawidłowe działanie hormonów wręcz uniemożliwia dojrzewanie komórki jajowej i pęknięcie pęcherzyka Graffa, a tym samym uwolnienie komórki jajowej do jajowodu (jak przy prawidłowej owulacji). W jajniku gromadzą się niedojrzałe pęcherzyki i tworzą liczne małe torbiele.
Na to, że kobieta może mieć zespół policystycznych jajników wskazują określone wyniki hormonalnych badań laboratoryjnych. Większość kobiet z PCOS ma nieregularne miesiączki, które czasem całkiem zanikają. Lecz choroba może się rozwijać także u pań, które mają okres. Choroba zakłóca, a nawet może całkowicie zahamować owulację (jajeczkowanie),a tym samym powoduje problemy z zajściem w ciążę. To jeden z bardziej wyraźnych sygnałów, który powinien skłonić kobietę, do wykonania podstawowych badan profilaktycznych.
Inne objawy, które mogą świadczyć o PCOS, to na przykład:
- skłonność do tycia w okolicach talii,
- przetłuszczanie się skóry i trądzik,
- łysienie typu męskiego,
- hirsutyzm - czyli nadmierne owłosienie (zwłaszcza na brodzie, klatce piersiowej, nogach czy w okolicach intymnych),
- niewiadomego pochodzenia bóle w okolicach miednicy – prawdopodobnie związany z powiększeniem jajników,
- dłuższy niż u innych (zdrowych) kobiet zespół napięcia przedmiesiączkowego – jego objawy to m.in. bóle w okolicy krzyża, wzdęcia, wahania nastroju.
Żeby zdiagnozować PCOS należy zbadać poziom hormonów płciowych i koniecznie wykonać USG ginekologiczne. Ponadto wskazane jest wykonanie badanie białka wiążącego hormony płciowe (SHBG) oraz badania w kierunku hiperinsulinemii.
Zespół jajnika policystycznego jest zazwyczaj uwarunkowany genetycznie, dlatego najczęściej stosuje się jedynie leczenie objawowe. Podstawowym elementem leczenia jest normalizacja wagi i dieta ograniczająca wydzielanie insuliny.
Farmakologiczne leczenie umożliwia zajście w ciążę nawet u 70% kobiet. Dobrze wpływa także na nadmierne owłosienie czy trądzik. Wymaga jednak systematyczności i skrupulatności, a także uzbrojenia się w cierpliwość. W przypadku, jeśli terapia hormonalna nie przyniesie oczekiwanych rezultatów przystępuje się do interwencji chirurgicznej. Obecnie lekarze ginekolodzy stosują się mało- inwazyjną metodę leczenia policystycznych jajników, laparoskopię, która nie wymaga otwarcia jamy brzusznej, tym samym zmniejszając ryzyko wystąpienia wielu powikłań. Podczas laparoskopii często wykonywana jest elektrokauteryzacja polegająca na wypalaniu powstałych na jajniku torbiele celem osłabienia otoczki jajnika. Taka metoda jest równie skuteczna jak leczenie farmakologiczne.
Tagi:
zespół policystycznych jajników, jajniki, PCOS, hormony
*Wszystkie artykuły medyczne prezentowane na stronie są zgodne z wiedzą medyczną, ale żaden nie może być traktowany jako diagnoza lekarska, lecz wyłącznie jako materiał edukacyjny. W przypadku zaobserwowania u siebie niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem.
