Zespół suchego oka to grupa chorób o różnej patogenezie, u podstaw której leży niedostateczne wydzielanie łez lub ich niewłaściwy skład chemiczny. Wspomniane zaburzenie coraz częściej obserwują nie tylko okuliści, ale również lekarze innych specjalności.
Głównym objawem, na który skarżą się pacjenci, jest uczucie kłucia i obecności ciała obcego, bądź piasku pod powiekami, czemu może towarzyszyć pieczenie, zaczerwienienie oraz świąd. Warto zaznaczyć, że zespołu suchego oka nie należy bagatelizować, ponieważ może on świadczyć o ogólnoustrojowym procesie chorobowym, toczącym się w organizmie.
W warunkach prawidłowych w ciągu każdej minuty gruczoły łzowe produkują około 1,2 ml cieczy, tworzącej tzw. film łzowy. Wyróżnia się w nim trzy warstwy:
- śluzową - najbardziej wewnętrzną,
- wodnistą, która zapewnia rogówce dostęp tlenu i zawiera substancje przeciwbakteryjne, chroniące przed zakażeniami oraz,
- tłuszczową - redukującą tarcie i zapobiegającą nadmiernemu parowaniu wody z łez.
Zaburzone funkcjonowanie filmu łzowego wywołuje objawy zespołu suchego oka i w zdecydowanej większości przypadków spowodowane jest negatywnym oddziaływaniem czynników środowiskowych, takich jak:
- wielogodzinne oglądanie telewizji,
- praca przy komputerze,
- przebywanie w klimatyzowanych i zadymionych pomieszczeniach
- długotrwała podróż samochodem.
Wiadomo również, że opisywana jednostka chorobowa często jest następstwem wielu schorzeń zarówno wrodzonych, jak i nabytych. W pierwszej grupie nieprawidłowości, spotykanych stosunkowo rzadko, znajduje się wrodzony brak gruczołów łzowych, ich niewłaściwa budowa lub lokalizacja. Z kolei, wśród chorób nabytych na szczególną uwagę zasługują cukrzyca, sarkoidoza, urazy, napromieniowanie, infekcje wirusowe, naciek gruczołów łzowych przez białaczki i chłoniaki, jaglica, reumatoidalne zapalenie stawów, zespół Sjögrena oraz twardzina układowa.
Objawy zespołu suchego oka równie dobrze mogą być efektem nieprawidłowej funkcji powiek, co w konsekwencji powoduje zmniejszenie częstości mrugania i niedostateczne nawilżenie gałek ocznych. Do patologii będących przyczyną tego stanu zalicza się porażenie nerwu twarzowego, wywinięcie oraz nocne niedomykanie powiek, a także choroby tarczycy i zmiany o charakterze nowotworowym.
Ograniczone wydzielanie łez może być również działaniem niepożądanym wielu farmaceutyków. Do najbardziej powszechnych zalicza się leki przeciwalergiczne, hipotensyjne - stosowane w terapii nadciśnienia tętniczego, moczopędne, przeciwdepresyjne, antyarytmiczne, antykoncepcyjne oraz preparaty okulistyczne zawierające środki konserwujące.
Warto również nadmienić, że na zmniejszenie produkcji cieczy łzowej narażone są osoby po ukończeniu 50 roku życia, co wynika z postępującej dysfunkcji gruczołów łzowych oraz kobiety w czasie menopauzy, ponieważ zmniejszenie poziomu estrogenów niekorzystnie wpływa na ilość oraz jakość łez.
Tagi:
*Wszystkie artykuły medyczne prezentowane na stronie są zgodne z wiedzą medyczną, ale żaden nie może być traktowany jako diagnoza lekarska, lecz wyłącznie jako materiał edukacyjny. W przypadku zaobserwowania u siebie niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem.
