Fobia - irracjonalny lęk

Czytanie lektora:

arachnofobiaLiteratura medyczna opisuje fobię, jako zaburzenie nerwicowe, charakteryzującym się  niekontrolowanym strachem przed  zjawiskami, sytuacjami, bądź przedmiotami nie stanowiącymi żadnego, realnego zagrożenia. Dla osoby cierpiącej na fobię, banalne sytuacje, z którymi spotyka się w życiu codziennym, stają się źródłem irracjonalnego lęku, zupełnie niezrozumiałego dla otoczenia.  Charakterystyczne również jest to, iż osoba chora ma pełną świadomość  swojej „ułomności”.  Odczuwany lęk nie wynika wyłącznie z sytuacji  będącej osią zaburzenia, lecz również  z obawy przed ośmieszeniem się w oczach otoczenia.

Dobrym przykładem może być np. felinofobia, w której przebiegu, źródłem lęku są koty.  Te miłe , puszyste zwierzęta, u osoby  dotkniętej tym rodzajem zaburzeń, powodują narastające poczucie zagrożenia, nasilające się w sytuacjach, w których chory podejrzewa, iż otoczenie może rozpoznać  przyczynę  jego nienaturalnego zachowania.  Nieracjonalny lęk, może budzić nie tylko  bezpośredni kontakt ze zwierzęciem, ale również jego wizerunki lub przedmioty w jakiś sposób związane z kotem np. kocia karma na półce sklepowej.

Istnieje  wiele teorii, opisujących podstawowe przyczyny powstawania fobii.

felinofobiaJedna z nich zakłada, iż najczęstszym źródłem irracjonalnych lęków, są traumatyczne doświadczenia , przeżyte we wczesnym dzieciństwie. Dziecko  nie dysponuje wiedzą wynikającą z racjonalnych doświadczeń, a świat jego wyobraźni jest równie rzeczywisty, jak realne otoczenie.  I tak, osoba cierpiąca na nyktofobię ( lęk przed ciemnością),   to zazwyczaj ktoś, kto w dzieciństwie doświadczał lęku przed potworami czającymi się mroku, ale nie otrzymał właściwego wsparcia ze strony opiekunów. Jego ignorowany przez dorosłych lęk, z czasem przekształcił się  w fobię utrudniającą codzienne funkcjonowanie.  Objawem tej fobii, może być niemożność zaśnięcia przy zgaszonym świetle, lub lęk przed wyjściem  z domu wieczorem.  W konsekwencji , wieloletnie zasypianie przy  włączonym źródle światła, może doprowadzić do zaburzeń snu, a nawet do depresji. 

Kolejna  przyczyną powstania fobii może być realna,  lub  wyimaginowana dramatyczna emocjonalnie sytuacja, w której chory znalazł się przeszłości. Takie doświadczenie  może  rozwinąć się w  fobię sytuacyjną np. erytrofobię czyli lęk przez zaczerwieniem się w obecności innych ludzi,  lub np. hydrofobię – paniczny lęk przed zbiornikami wodnymi (charakterystyczny dla osób, które  były zagrożone utonięciem).

Najbardziej znane i najczęściej występujące fobie to :

  • Agorafobia  –  lęk przed przebywaniem na otwartej przestrzeni,
  • Akrofobia – doskonale znany, lęk wysokości,
  • Arachnofobia – lęk przed pająkami,
  • Brontofobia – lęk przed burzą i piorunami,
  • Dentofobia – lęk przed dentystą i wszystkim co wiąże się z leczeniem zębów.
  • Hemofobia – lęk przed wszystkim, co wiąże się z krwią,
  • Klaustrofobia – lęk przez zamkniętymi, ciasnymi pomieszczeniami,
  • Zoofobia – lęk przed zwierzętami,

nyktofobiaTrudno jest  wymienić wszystkie rodzaje fobii, ponieważ źródłem irracjonalnego lęku, może być każda  sytuacja, każdy przedmiot lub każda osoba. Lista opisanych fobii jest bardzo długa i prawdopodobnie nigdy nie zostanie  ostatecznie zamknięta, ponieważ zmieniające się otoczenie,  generuje nowe, dotychczas niewystępujące sytuacje, a postęp technologiczny powoduje, że w otoczeniu pojawiają się nowe  przedmioty, które również mogą być źródłem lęku. 

Należy podkreślić , iż najistotniejsze jest to, aby osoba cierpiąca za fobię, nie pozostawała sama ze swoim problemem. Wsparcie rodziny lub przyjaciół jest równie ważne , jak właściwie prowadzona terapia. Fobie są zaburzeniem całkowicie wyleczalnym, a proces leczenia zależy od stopnia zaawansowania choroby. W przypadkach łagodniejszych, leczeniem różnego rodzaju fobii zajmują się psychoterapeuci. Bardziej zaawansowane przypadki wymagają współpracy lekarza psychiatry z psychoterapeutą.  W takiej sytuacji proces psychoterapeutyczny, wspomagany jest leczeniem farmakologicznym.

 

Tagi:

fobia, lęk, felinofobia, nyktofobia, erytrofobia, hydrofobia, psychoterapia, psychiatra

POWRÓT

*Wszystkie artykuły medyczne prezentowane na stronie są zgodne z wiedzą medyczną, ale żaden nie może być traktowany jako diagnoza lekarska, lecz wyłącznie jako materiał edukacyjny. W przypadku zaobserwowania u siebie niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem.

Czy artykuł był pomocny? Prosimy o ocenę.


Oceniono na 3,8 gwiazdki z 9 oddanych głosów.

<