Celiakia inaczej nietolerancja glutenu (a dokładniej na gliadynę - część białka znajdującego się w ziarnach zbóż) dotyczy głównie przypadków małych dzieci, u których o wiele łatwiej tę chorobę można zdiagnozować, gdyż gluten do diety niemowląt wprowadza się stopniowo. Jednak wiele przypadków celiakii diagnozuje się także wśród osób dorosłych i to zupełnie przypadkiem. Pacjenci często nie zdają sobie sprawy, że chorują, gdyż celiakia może przebiegać bezobjawowo. Bywa też, że objawy nie są kojarzone z celiakią.
Ponieważ celiakia jest chorobą genetyczną o podłożu autoimmunologicznym, główną przyczyną, która ją wywołuje, jest niewłaściwa reakcja obronna organizmu, przeciwko własnym tkankom. Gluten u osób genetycznie podatnych prowadzi do zniszczenia i zaniku kosmków jelita cienkiego, a to z kolei do poważnych zaburzeń perystaltyki i wchłaniania substancji odżywczych do organizmu, a następnie do niedożywienia.
Objawy celiakii są zróżnicowane i czasami „na pierwszy rzut oka” trudno jest je powiązać z tą chorobą. Należą do nich:
- nagły spadek masy ciała,
- powiększenie obwodu brzucha, czasem wzdęcia, przewlekły ból brzucha,
- osteoporoza, bóle kostno-stawowe, złamania,
- awitaminoza, zapalenia śluzówki jamy ustnej, afty, opryszczka,
- niedokrwistość z niedoboru żelaza,
- bóle głowy, zaburzenia koncentracji,
- zaburzenia potencji, spadek libido, nawykowe poronienia,
- zaburzenia czynności wątroby.
Aby móc trafnie zdiagnozować celiakię, lekarz gastroenterolog zleca wykonanie odpowiednich badań: morfologia krwi obwodowej, a także oznaczenie stężenia przeciwciał: Ema (endomysium mięśni gładkich), tTG (przeciwko transglutaminazie tkankowej), GAF lub DGP (przeciwko gliandynie), AGA (przeciwciała antygliandynowe). Wykonuje się również badanie histopatologiczne wycinka jelita cienkiego.
Leczenie celiakii opiera się przede wszystkim na wprowadzeniu dożywotniej prawidłowo zbilansowanej diety bezglutenowej i okresowo przeprowadzanych badaniach kontrolnych. Nie można samemu wprowadzać diety w dowolnym momencie. O czasie zmiany menu decyduje lekarz i odbywa się to zwykle po przeprowadzeniu wszystkich koniecznych badań. Poprawę zdrowia można zauważyć już po kilku tygodniach, natomiast całkowita odbudowa i regeneracja kosmków następuje w czasie od kilku miesięcy do dwóch lat.
Tagi:
celiakia, nietolerancja glutenu, gliadyna, leczenie celiakii
*Wszystkie artykuły medyczne prezentowane na stronie są zgodne z wiedzą medyczną, ale żaden nie może być traktowany jako diagnoza lekarska, lecz wyłącznie jako materiał edukacyjny. W przypadku zaobserwowania u siebie niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem.
