Poczucie własnej wartości określa jeden z najważniejszych wyznaczników osobowości. Zdefiniować je można jako postawę wobec samego siebie. Najlepiej zbadanym składnikiem poczucia własnej wartości jest samoocena. Analizując opinie na własny temat więc to, czy myślimy o sobie w sposób pozytywny, czy może negatywny, wyróżniamy samoocenę niską lub wysoką. Co do trafności opinii na temat własny, można powiedzieć o samoocenie zawyżonej - gdy przecenimy swoje zdolności, zaniżonej - gdy mamy skłonność do niedoceniania swoich sukcesów oraz adekwatnej - ocena ma rzeczywiste odzwierciedlenie w życiu.
Jeżeli osoba uważa się za gorszą od innych i mało wartościową, często podejmuje działania ograniczające oraz destrukcyjne, a nie wierząc we własne możliwości, nie podejmuje żadnych wyzwań ani wysiłku i utwierdza się w poczuciu beznadziejności. Nieprawidłowa oraz niska samoocena może wynikać z niedostatecznego samopoznania - braku wglądu w siebie, braku autoanalizy, niedoceniania własnych zalet, ale też z nagromadzenia niekoniecznie prawdziwych komunikatów, jakie człowiek otrzymywał w przeszłości od osób dla niego znaczących. Innym źródłem zaniżonej samooceny bywają zbyt wysokie standardy ocenienia własnej osoby.
Ludzka osobowość kształtuje się przez wiele lat, a jej ukształtowanie wpływają różne czynniki. Pojawiające się wówczas trudności i przeszkody oraz sposób, w jaki młody człowiek radzi sobie z nimi, będą odgrywać bardzo ważną rolę w dorosłym życiu. Kształtowanie osobowości jest nierozerwalnie związane ze środowiskiem rodzinnym. Oddziaływanie najbliższego otoczenia ma bardzo silny wpływ na dalsze życie. Zapewnienie przez rodzinę odpowiednich wzorców dziecku, wspieranie go i otaczanie uczuciem jest niezbędne do utrwalania pozytywnych postaw i zachowań. Pomaganie dziecku i akceptowanie go pozwala wzrastać mu w atmosferze bezpieczeństwa i pewności siebie.
Poczucie własnej wartości wpływa na wiele obszarów funkcjonowania człowieka. Z zaburzeń samooceny wynikają przede wszystkim: neurotyczność, depresja, trudności w osiągnięciu autonomii i tożsamości, nieefektywne relacje społeczne, skłonności do agresji, niemożność rozwinięcia swojego potencjału i osiągnięcia celów życiowych. Powszechnie stosowana w takich przypadkach psychoterapia schematów jest idealnym podejściem dla terapii niskiego poczucia własnej wartości, gdyż pozwala zrozumieć jak problem się rozwijał i co go nadal utrzymuje. Szczególnie psychoterapia poznawczo – behawioralna skupia się na przekonaniach, myślach, postawach oraz opiniach.
Tagi:
*Wszystkie artykuły medyczne prezentowane na stronie są zgodne z wiedzą medyczną, ale żaden nie może być traktowany jako diagnoza lekarska, lecz wyłącznie jako materiał edukacyjny. W przypadku zaobserwowania u siebie niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem.
