Wykonywanie badań profilaktycznych zalecane jest niezależnie od wieku, ponieważ mogą one zapobiec rozwojowi wielu groźnych chorób. Wraz z upływem lat ryzyko zachorowania na nie wzrasta, szczególnie po ukończeniu 40 roku życia. Warto mieć to na uwadze i zatroszczyć się o swoje zdrowie. Zalecane badania różnią się nieco w zależności od płci, ale łączy je jedno - powinny być wykonywane systematycznie.
Po ukończeniu czterdziestego roku życia znacznie wzrasta ryzyko zachorowania m.in. na cukrzycę, miażdżycę, jaskrę, raka piersi, czy też jelita grubego. Pamiętajmy, że zlekceważenie wszelkich objawów tych chorób, a także profilaktyki, może prowadzić do ich szybkiego rozwoju. Badania kontrolne umożliwiają ich wykrycie we wczesnym stadium, co daje lepsze rokowania na powrót do zdrowia.
Badania dotyczące kobiet i mężczyzn
W bilansie czterdziestolatka niezwykle ważną rolę odgrywają badania podstawowe, wykonywane co 12 miesięcy tj. morfologia wraz z rozmazem, OB, badania moczu, badania hormonów tarczycy, poziomu cukru we krwi oraz magnezu. Należy również kontrolować stężenie cholesterolu we krwi (profil lipidowy). Jeżeli okaże się, że jego wyniki są prawidłowe, można je powtarzać co trzy lata, zaś w przypadku wszelkich nieprawidłowości, o odstępstwach czasowych decyduje lekarz.
Kolejnymi badaniami, które także należy mieć na uwadze jest m.in. wysiłkowe EKG, e na obecność krwi w kale, USG jamy brzusznej (nie rzadziej niż co dwa lata). Ponadto zaleca się (raz na 6 miesięcy) wykonać badanie dna oka, a także przegląd stomatologiczny, zaś raz na 3 lata - badania słuchu. Niezwykle istotny jest również pomiar ciśnienia we krwi, wykonywany przynajmniej raz do roku. Szacuje się, że blisko połowa zgonów w Polsce jest związana z chorobami układu krążenia.
Po ukończeniu 40. roku życia, niezwykle istotną rolę odgrywa regularny RTG klatki piersiowej. Rak płuc należy bowiem do najczęściej diagnozowanych nowotworów w naszym kraju i jest liderem w liczbie zgonów z przyczyn nowotworowych. Narażone są na niego zwłaszcza osoby palące, jednak nie oznacza to, że tylko one. Pamiętajmy jednak, iż ze względu na szkodliwość promieniowania rentgenowskiego, prześwietlenie powinno się przeprowadzać nie częściej niż raz na 6 miesięcy. Warto również zadbać o profilaktykę niezwykle groźnego raka jelita grubego wykonując endoskopię (co 5 lat).
Do pozostałych badań, które powinny wykonywać kobiety należą:
- Cytologia - jest najskuteczniejszym badaniem wykrywającym raka w jego wczesnym stadium. Częstotliwość jego wykonywania zależy od wyniku.
- Mammografia - umożliwia wykrycie raka piersi jeszcze w jego stadium bezobjawowym. Zaleca się jej wykonywanie co 2 lata. Ponadto wskazane jest także samobadanie piersi, przynajmniej raz w miesiącu.
- USG piersi - raz do roku.
- Ogólne badanie ginekologiczne - minimum co roku.
- Densytometria (poziom gęstości krwi) - profilaktyka osteoporozy. Szacuje się, że w Polsce około 10% kobiet w wieku menopauzalnym cierpi na tę chorobę. Jej przyczyną jest zatrzymanie produkcji żeńskich hormonów płciowych przez jajniki odpowiedzialnych za ochronę kości przed utratą gęstości. U mężczyzn zachodzenie tych zmian obserwuje się znacznie później, a niezwiązane z produkcją estrogenów, występują z mniejszym nasileniem.
Do pozostałych badań, które powinni wykonywać mężczyźni należą:
- Antygen gruczołu krokowego (PSA) - badanie prostaty powinien wykonać absolutnie każdy mężczyzna, nawet gdy nie zauważa u siebie żadnych niepokojących objawów. Badanie laboratoryjne powinno iść w parze z wizytą u lekarza urologa, który dokładnie zbada gruczoł krokowy przez odbyt. Powtarzanie badania zalecane jest raz do roku.
Pamiętajmy, że profilaktyka ma ogromne znaczenie i nie są to jedynie puste słowa, które słyszymy niemal w każdej reklamie, czy kampanii społecznej. Dzięki niej można zapobiec wielu groźnym chorobom, które wykryte zbyt późno, często nie dają żadnych szans na wyleczenie.
Tagi:
badania profilaktyczne, profilaktyka zdrowia
*Wszystkie artykuły medyczne prezentowane na stronie są zgodne z wiedzą medyczną, ale żaden nie może być traktowany jako diagnoza lekarska, lecz wyłącznie jako materiał edukacyjny. W przypadku zaobserwowania u siebie niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem.
