Słownik medyczny

Komórka

Komórka - podstawowa jednostka organizacji życia zdolna do samodzielnego wykonywania wszystkich czynności życiowych, podstawowa jednostka strukturalna i funkcjonalna każdego organizmu żywego. Może stanowić samodzielny organizm lub być elementem składowym organizmu wielokomórkowego.

Powiązane podstrony

Komórka - Komórka - podstawowa jednostka organizacji życia zdolna do samodzielnego wykonywania wszystkich czynności życiowych, podstawowa jednostka strukturalna i funkcjonalna każdego organizmu żywego. Może stanowić samodzielny organizm lub być elementem składowym organizmu...


Komórka jajowa (jajeczko) - Komórka jajowa (jajeczko) - żeńska Komórka rozrodcza. Konizacja (stożkowe wycięcie) szyjki macicy - operacja polegająca na wycięciu fragmentu szyjki macicy w kształcie stożka, wykonywana niekiedy w przypadkach stwierdzenia nieprawidłowych komórek...


Komórki glejowe - Komórki glejowe - to komórki podporowe układu nerwowego o różnorodnych kształtach. Komórki glejowe budują osłonki neuronów, pośredniczą w odżywianiu neuronów i produkcji płynu mózgowo-rdzeniowego.


Błona komórkowa - Błona komórkowa - lipidowo-białkowa struktura występująca na powierzchni wszystkich żywych komórek i oddzielająca ich wnętrze od środowiska zewnętrznego. Dzięki półprzepuszczalności błony komórkowej oraz występowaniu w niej specyficznych białek transportujących reguluje...


Cytologia moczu (badanie cytologiczne osadu komórkowego moczu)
Zastosowanie badania cytologicznego osadu komórkowego moczu: profilaktyce i monitorowaniu leczenia brodawczaków, guzów nowotworowych i raków pęcherza moczowego diagnostyka krwiomoczu niejasnego pochodzenia, przewlekłe nawracające zapalenia dróg moczowych, diagnostyka guzów i brodawczaków...


Przeciwciała przeciw komórkom mózgowym IgA / IgG / IgM - Autoimmunologia
Przeciwciała przeciw komórkom mózgowym IgA / IgG / IgM Badania laboratoryjne można wykonywać: od poniedziałku do piątku w godzinach 07:00 do 17:30, w soboty 08:00-11:30.  


Przeciwciała przeciw komórkom Leydig'a jąder - Autoimmunologia
Przeciwciała przeciw komórkom Leydig'a jąder Badania laboratoryjne można wykonywać: od poniedziałku do piątku w godzinach 07:00 do 17:30, w soboty 08:00-11:30.


Przeciwciała przeciw komórkom okladzinowym żoładka (APCA) - Autoimmunologia
Przeciwciała przeciw komórkom okladzinowym żoładka (APCA) Badania laboratoryjne można wykonywać: od poniedziałku do piątku w godzinach 07:00 do 17:30, w soboty 08:00-11:30.  


Jajeczko - Komórka jajowa (jajeczko) - żeńska Komórka rozrodcza. Konizacja (stożkowe wycięcie) szyjki macicy - operacja polegająca na wycięciu fragmentu szyjki macicy w kształcie stożka, wykonywana niekiedy w przypadkach stwierdzenia nieprawidłowych komórek...


Erytrocyt - ...(gr. erythros czerwony, kytos komórka), krwinka czerwona, czerwone ciałko krwi - jeden z podstawowych morfotycznych składników krwi. Głównym zadaniem erytrocytów jest przenoszenie...


Krwinka czerwona - ...(gr. erythros czerwony, kytos komórka), krwinka czerwona, czerwone ciałko krwi - jeden z podstawowych morfotycznych składników krwi. Głównym zadaniem erytrocytów jest przenoszenie...


Plemnik - ...Plemnik - męska komórka rozrodcza...


Erytroblast - ...(gr. erythros czerwony, blastos zawiązek) to komórka macierzysta czerwonej krwinki krwi, to jest erytrocytu. Erytroblasty licznie występują w narządach krwiotwórczych, które u...


Trombocyt - ...podłużna komórka pozbawiona jądra odgrywająca u większości kręgowców istotną rolę w procesach krzepnięcia krwi. U człowieka podobną funkcję pełnią płytki krwi, które...


Czerwone ciałko krwi - ...(gr. erythros czerwony, kytos komórka), krwinka czerwona, czerwone ciałko krwi - jeden z podstawowych morfotycznych składników krwi. Głównym zadaniem erytrocytów jest przenoszenie...


Adipocyt - ...Adipocyt - komórka tłuszczowa, syntetyzująca i magazynująca tłuszcze proste (trójglicerydy)...


Chromosomy - Chromosomy - parzyste struktury, każda składająca się z dwóch połączonych ramion, utworzone z tysięcy genów, które przenoszą genetyczne informacje, konieczne do rozwoju i utworzenia tkanek organizmu. Poszczególne komórki ludzkiego organizmu...


Grasica - ...przegrodami łącznotkankowymi. Jednym z jej hormonów jest tymozyna. Głównymi komórkami grasicy są limfocyty (tymocyty) i komórki nabłonkowe. Grasica powiększa się do 2 roku...


Trójjodotyronina - ...do prawidłowego funkcjonowania organizmu, ich działanie ujawnia się we wszystkich komórkach organizmu i jest szczególnie ważne w okresie rozwoju ośrodkowego układu nerwowego oraz dla...


Cukrzyca - ...tkanek na insulinę. Hormon polipeptydowy - insulina - jest syntetyzowany w komórkach beta wysp Langerhansa w trzustce i jest niezbędny dla prawidłowego wykorzystaniu glukozy w...


T3 - ...do prawidłowego funkcjonowania organizmu, ich działanie ujawnia się we wszystkich komórkach organizmu i jest szczególnie ważne w okresie rozwoju ośrodkowego układu nerwowego oraz dla...


CYFRA 21-1 (marker procesów degeneracji, 1 Marker niedrobnokomórkowego raka oskrzeli, płuc) - Markery nowotworowe
Badanie CYFRA 21-1 (marker procesów degeneracji, 1 Marker niedrobnokomórkowego raka oskrzeli, płuc) Badania laboratoryjne można wykonywać: od poniedziałku do piątku w godzinach 07:00 do 17:30, w soboty 08:00-11:30.  


Rak podstawnokomórkowy - nowotwór złośliwy wywodzący się z keratynocytów skóry


Rak wątrobowokomórkowy - nowotwór złośliwy wywodzący się z komórek wątroby


Choroba Hortona, olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic - Choroba Hortona to przewlekła choroba o podłożu zapalnym, często ziarniniakowa, dotykająca duże i średnie naczynia krwionośne (czyli aortę i jej odgałęzienia). Stan zapalny jest najczęściej zlokalizowany w tętnicy skroniowej. Choroba...


Szpik kostny - Szpik kostny - (łac. medulla ossium) to miękka, silnie ukrwiona, mająca gąbczastą konsystencję tkanka znajdująca się wewnątrz jam szpikowych kości długich oraz znajduje się w małych jamkach w obrębie istoty...


T4 - Tyroksyna, tetrajodotyronina, T4 jest obok trójjodotyroniny, podstawowym hormonem tarczycy. Wyjściowym substratem do produkcji tyroksyny jest aminokwas - tyrozyna. Produkowany i magazynowany przez komórki pęcherzykowe tarczycy. Tyroksyna pobudza procesy utleniania w...


Szczepionki DNA - Szczepionki DNA to zazwyczaj koliste plazmidy, które zawierają geny kodujące antygeny konkretnych patogenów, przeciwko którym chcemy uzyskać odporność. Taki materiał, wszczepiony do ciała pacjenta (zazwyczaj domięśniowo) prowadzi do ekspresji genów,...


Nowotwory skóry - Nowotwory skóry - Wszystkie nowotwory skóry wywodzą się z zewnętrznej warstwy skóry zwanej epidermą, czyli naskórkiem. Skóra podlega ciągłej przemianie, w której komórki pochodzące z warstwy podstawnej przemieszczają się do...


Testosteron - Testosteron (Testosterone, 17ß-hydroksy-4-androsten-3-on, ATC: G 03 BA 03) - podstawowy męski steroidowy hormon płciowy należący do androgenów. Jest produkowany przez komórki śródmiąższowe Leydiga w jądrach, a także w niewielkich ilościach...


Przeciwciało - Przeciwciałami albo immunoglobulinami nazywa się specyficzny rodzaj białek wydzielanych przez komórki plazmatyczne (czyli pobudzone limfocyty B) w przebiegu odpowiedzi immunologicznej typu humoralnego, które mają zdolność do swoistego rozpoznawania antygenów. Jako...


Sok żołądkowy - Sok żołądkowy - jeden z soków trawiennych, który jest wydzieliną gruczołów trawiennych znajdujących się w błonie śluzowej żołądka. Płyn bezbarwny, przezroczysty, o kwaśnym odczynie. W skład soku żołądkowego wchodzą: *...


Zespół wątrobowo-płucny - Zespół wątrobowo-płucny (ang. hepatopulmonary syndrome, HPS ) - jest to występujący u pacjentów z nadciśnieniem wrotnym spadek utlenowania krwi. Zespół ten pojawia się przede wszystkim w przebiegu marskości wątroby (najczęstsza...


Narządy limfoidalne - Narządy limfoidalne - W narządach tych powstają i funkcjonują komórki układu immunologicznego, przeciwciała oraz mediatory. Dzielą się na narządy centralne i obwodowe. Narządy limfoidalne centralne W nich powstają i dojrzewają...


Transformacja nowotworowa - przekształcenie prawidłowej komórki w komórkę nowotworową


Zapłodnienie - Zapłodnienie - połączenie się komórki jajowej i plemnika.


Uczulenie - Uczulenie - Nadwrażliwość organizmu w stosunku do czynników działających od zewnątrz lub wewnątrz ustroju. Zmieniona odczynowość ustroju w stosunku do różnych czynników (bodźców) zwanych alergenami. Uczulenie następuje po jednorazowym lub...


Toczeń rumieniowaty układowy - Toczeń rumieniowaty układowy, LES, SLE (łac. Lupus Erythematosus Systemicus, ang. Systemic Lupus Erythematosus) - choroba autoimmunologiczna. System odpornościowy uszkadza tkanki oraz komórki własnego organizmu. Dochodzi do uszkodzenia skóry, stawów, nerek,...


Tyroksyna - Tyroksyna, tetrajodotyronina,T4 jest obok trójjodotyroniny, podstawowym hormonem tarczycy. Wyjściowym substratem do produkcji tyroksyny jest aminokwas - tyrozyna. Produkowany i magazynowany przez komórki pęcherzykowe tarczycy. Tyroksyna pobudza procesy utleniania w tkankach,...


Tężec - Tężec (łac. Tetanus) - ciężka choroba przyranna zwierząt i ludzi. Tężec jest chorobą zakaźną (wywoływana przez czynnik zakaźny), ale niezaraźliwą, ponieważ jej przyczyną są egzotoksyny (o charakterze neurotoksyn) wytwarzane przez...


Pęcherzyk - Pęcherzyk - pęcherzyk jajnikowy zawierający komórkę jajową i warstwy ota­czających ją komórek.


Leptyna - Leptyna - produkt genu Ob, hormon polipeptydowy wytwarzany w białej tkance tłuszczowej (podskórnej). Hormon ten zmniejsza apetyt oraz pobudza układ sympatyczny. Zaburzenia wytwarzania tego hormonu bądź niewrażliwość receptorów dla tego...


Choroby autoimmunologiczne - Choroby autoimmunologiczne - grupa chorób w patogenezie których układ immunologiczny osoby chorej niszczy własne komórki i tkanki. Są to choroby spowodowane błędami w uzyskiwaniu kompetencji przez limfocyty w narządach limfoidalnych....


Chemioterapia - Chemioterapia jest to metoda systemowego leczenia nowotworów złośliwych za pomocą leków cytostatycznych. Dziedziną medycyny zajmującą się chemoterapią nowotworów jest onkologia kliniczna podstawowa specjalizacja, tzn. specjalizacja, którą wybiera się po ukończeniu...


Autoagresja komórek - Autoagresja komórek - zjawisko polegające na zaistnieniu odpowiedzi układu immunologicznego skierowanej przeciwko własnym, prawidłowym komórkom organizmu (tzw. reakcja autoimmunologiczna). Organizm wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko własnym komórkom, tkankom i niszczy je....


Antybiotyki - Antybiotyki - Leki o silnym działaniu bakteriobójczym lub bakteriostatycznym, niszczące drobnoustroje chorobotwórcze lub niszczące ich rozwój. Wytwarzane są z substancji powstałych w przebiegu procesów życiowych niektórych mikroorganizmów, lub za pomocą...


Astma oskrzelowa - Astma oskrzelowa, dychawica oskrzelowa (łac. Asthma bronchiale) jest to przewlekła, zapalna choroba dróg oddechowych o podłożu alergicznym, charakteryzująca się skurczem oskrzeli, samoistnie lub farmakologicznie odwracalnym, oraz nadreaktywnością oskrzeli. W przypadku...


Cukrzyca typu 1 - Cukrzyca typu 1 (dawniej nazywana insulinozależną, IDDM (Insulin Dependent Diabetes Mellitus) lub typu dziecięcego) - jest spowodowana rzeczywistym brakiem insuliny na skutek uszkodzenia komórek Beta wysp Langerhansa trzustki. Jedynie te...


Cholesterol - Cholesterol w ścisłym znaczeniu to organiczny związek chemiczny, alkohol z grupy steroidów. Jego pochodne występują w błonie każdej komórki zwierzęcej, działając na nią stabilizująco i decydując o wielu jej własnościach....


Insulina - Insulina to anaboliczny hormon peptydowy o działaniu ogólnoustrojowym, odgrywający zasadniczą rolę przede wszystkim w metabolizmie węglowodanów, lecz także białek i tłuszczów. Nazwa insulina z łac. insula - wyspa, pochodzi od...


Cytologia - Cytologia - badanie mikroskopowe pobranego rozmazu zawierające złuszczone komórki nabłonka z tarczy szyjki macicy i kanału szyjki macicy. W czasie badania poszukuje się komórek prawidłowych, komórek zapalnych, komórek dysplastycznych i...


Immunologia - Immunologia to dyscyplina nauki z pogranicza biologii i medycyny zajmująca się biologicznymi i biochemicznymi podstawami reakcji odpornościowo-obronnej ustroju na patogen lub inne obce organizmowi substancje i ciała jak np. toksyny...


Krew - Krew - rodzaj tkanki łącznej krążącej w naczyniach krwionośnych (układ krwionośny zamknięty) lub w jamie ciała (układ krwionośny otwarty). Jako jedyna (wraz z limfą) występuje w stanie płynnym. Ilość krwi...


Gonadotropina kosmówkowa - Gonadotropina kosmówkowa (hCG, human chorionic gonadotrophin, ATC: G 03 GA 01) - hormon produkowany od 8 dnia ciąży przez zarodek, a potem przez łożysko (konkretnie syncycjotrofoblast). Zadaniem gonadotropiny kosmówkowej jest...


Gonada - Gonady to gruczoły płciowe, które spełniają funkcje generatywne, produkując komórki płciowe męskie, bądź żeńskie, a także funkcje wewnątrzwydzielnicze, produkując hormony płciowe. Gonady męskie to jądra, produkują: * androgeny (testosteron i...


Padaczka - ...na nadmiernych i gwałtownych, samorzutnych wyładowaniach bioelektrycznych w komórkach nerwowych. Padaczka jest powszechną chorobą, dotkniętych jest nią ok. 1% ludzi w Polsce (ok...


Neuron - ...i akson, za pomocą których połączone są z innymi neuronami. Połączenie między komórkami nerwowymi zwane jest...


Układ limfatyczny - ...zamiast wędrować do węzłów chłonnych, wnikają w inne tkanki np. gromadzą się w komórkach tłuszczowych. Tak więc sprawny układ limfatyczny pomaga w usuwaniu toksyn z komórek...


Wirusy - ...żywych komórek. Wirusy wykorzystują do namnażania aparat kopiujący zawarty w komórkach. Zawierają materiał genetyczny w postaci RNA (retrowirusy) lub DNA, wykazują jednak zarówno...


Ekspresja receptorów - ...określonych receptorów (np. szczególnych białek) w komórkach nowotworowych lub na ich...


Wirus zapalenia wątroby typu B - ...HBV w dużych mianach występuje we krwi i w wątrobie. Replikacja przebiega w głównie komórkach wątroby (w niewielkim stopniu prawdopodobnie także w limfocytach) - stąd schorzenia jakie...


Nadnercze - ...i siatkowatej. Kora wytwarza hormony: * glukokortykoidy (syntetyzowane w komórkach warstwy siatkowatej i pasmowatej), z których najważniejszy jest kortyzol, *...


Drogi żółciowe wewnątrzwątrobowe - ...przewodziki międzyzrazikowe (łac. ductuli interlobulares). Żółć jest produkowana w komórkach wątroby - hepatocytach. Przewodziki międzyzrazikowe łączą się w przewodziki żółciowe...


Metabolizm - ...przemian biochemicznych i towarzyszących im przemian energii, zachodzących w komórkach żywych organizmów i stanowiących podłoże wszelkich zjawisk biologicznych. Na metabolizm...


Epilepsja - ...na nadmiernych i gwałtownych, samorzutnych wyładowaniach bioelektrycznych w komórkach nerwowych. Padaczka jest powszechną chorobą, dotkniętych jest nią ok. 1% ludzi w Polsce (ok...


Białe ciałka krwi - ...ciałka krwi - (gr. leukos = biały + kytos = komórka). Leukocyty, białe ciałka krwi. Bezbarwne, jądrzaste elementy morfotyczne krwi, zróżnicowane na granulocyty (kwasochłonne...


Estradiol - ...Rozwój i dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych, synteza receptorów dla LH i FSH w komórkach pęcherzyków. * Gruczoły sutkowe - rozrost podścieliska (tkanki łącznej włóknistej i...


HBV - ...HBV w dużych mianach występuje we krwi i w wątrobie. Replikacja przebiega w głównie komórkach wątroby (w niewielkim stopniu prawdopodobnie także w limfocytach) - stąd schorzenia jakie...


Zespół ogólnoustrojowej reakcji zapalnej (SIRS) - Sepsa, posocznica (łac. sepsis) to stosowany w medycynie termin odnoszący się do specyficznej reakcji organizmu na zakażenie. Sepsa nie jest samodzielną jednostką chorobową, a obecnie definiuje się ją jako zespół...


SIRS - Sepsa, posocznica (łac. sepsis) to stosowany w medycynie termin odnoszący się do specyficznej reakcji organizmu na zakażenie. Sepsa nie jest samodzielną jednostką chorobową, a obecnie definiuje się ją jako zespół...


Chromosom - forma organizacji materiału genetycznego (kwasu nukleinowego) wewnątrz jądra komórkowego


Sferocytoza wrodzona - Sferocytoza wrodzona (mikrosferocytoza wrodzona, choroba Minkowskiego-Chauffarda, ang. hereditary spherocytosis, HS, łac. anaemia microspherocytica congenita) - najczęstsza wrodzona niedokrwistość hemolityczna w Europie Północnej. Wywołana jest mutacjami w genach kodujących białka błony...


Cytologia moczu - Cytologia moczu jest badaniem prostym i całkowicie nieinwazyjnym, niezwykle pomocnym podczas diagnostyki chorób układu moczowego, a szczególnie pęcherza. Podstawą takiego badania jest odzyskiwanie komórek dróg moczowych. Ocena wykonywana jest z...


Protoonkogeny - geny regulujące cykl komórkowy; ich uszkodzenie może prowadzić do rozwoju nowotworu


Posocznica - Sepsa, posocznica (łac. sepsis) to stosowany w medycynie termin odnoszący się do specyficznej reakcji organizmu na zakażenie. Sepsa nie jest samodzielną jednostką chorobową, a obecnie definiuje się ją jako zespół...


Sepsa - Sepsa, posocznica (łac. sepsis) to stosowany w medycynie termin odnoszący się do specyficznej reakcji organizmu na zakażenie. Sepsa nie jest samodzielną jednostką chorobową, a obecnie definiuje się ją jako zespół...


Lecytyna - Lecytyna (nazwa chemiczna: fosfatydylocholina) - fosfolipid, który zwykle otrzymuje się z żółtek jajek kurzych (z gr. -------) lub z ziaren soi. Jest ona niezbędna do funkcjonowania układu nerwowego zwierząt i...


Alkaloidy - Alkaloidy - Substancje (związki chemiczne) pochodzenia roślinnego o skomplikowanych strukturach, odznaczające się dwiema zasadniczymi cechami: mają w cząsteczce atom (lub atomy) azotu nadający im charakter zasadowy i wykazują silne działanie...


Nadwrażliwość - Nadwrażliwość jest nieprawidłową reakcją uczulonego wcześniej organizmu na powtórne zetknięcie z antygenem. W jej wyniku może dochodzić do bardzo silnej odpowiedzi, zarówno typu komórkowego, jak i humoralnego, a w krańcowych...


Osocze krwi - Osocze krwi - zasadniczy składnik krwi, płyn słomkowej barwy, składający się przede wszystkim z wody, transportujący cząsteczki niezbędne komórkom (elektrolity, białka, składniki odżywcze), ale również produkty ich przemiany materii. Ma...


Wstrząs - Wstrząs to stan kliniczny, w którym na skutek dysproporcji między zapotrzebowaniem a dowozem odpowiedniej ilości tlenu do komórek organizmu dochodzi do upośledzenia funkcji i niewydolności ważnych dla życia narządów. Rodzaje...


Aminotransferaza alaninowa (ALAT, SGPT) - Chemia kliniczna
Badanie Aminotransferaza alaninowa (ALAT, SGPT) Aminotransferaza alaninowa jest enzymem wewnątrzkomorkowym. Najwyższe steżenia ALT występują w wątrobie. Badania laboratoryjne można wykonywać: od poniedziałku do piątku w godzinach 07:00 do 17:30, w...


Tkanka łączna - Tkanka łączna - jedna z podstawowych tkanek zwierzęcych, jest charakterystyczna dla zwierząt przechodzących dwie fazy gastrulacji i powstaje z mezodermy. Komórki tkanki łącznej wytwarzają dużą ilość substancji międzykomórkowej, która wypełnia...


Androgen - Androgeny są to hormony płciowe o budowie sterydowej o działaniu maskulinizującym fizjologicznie występujące u meżczyzn, jak i w małych stężeniach u kobiet. U mężczyzn androgeny produkowane są przez: komórki Leydiga...


powrót

<